Cukrzyca ciążowa to zespół zaburzeń metabolicznych, które manifestują się głównie podwyższonym poziomem cukru we krwi. W Polsce jest ona jednym z najczęstszych powikłań ciąży. Rozwija się u około 3–8% ciężarnych.
Na rozwój cukrzycy ciążowej jesteś narażona, jeśli występuje u Ciebie nadwaga lub otyłość, masz nadciśnienie tętnicze, a także urodziłaś więcej niż dwoje dzieci. Czynnikiem ryzyka jest również wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy. Choroba może też rozwinąć się u Ciebie, jeśli urodziłaś dziecko o wadze 4 kg lub większej albo już wcześniej przebyłaś cukrzycę ciążową. Powinnaś mieć na uwadze fakt, że u około 30% ciężarnych, u których rozpoznano cukrzycę ciążową, nie występują żadne czynniki ryzyka tej choroby. Właśnie dlatego wszystkie ciężarne powinny być objęte badaniami diagnostycznymi pozwalającymi wykryć powikłanie, jakim jest cukrzyca ciążowa.
Cukrzyca ciążowa rozwija się na ogół między 24 a 28 tygodniem ciąży. W tym czasie prowadzi się badania mające na celu wykrycie tej choroby (doustny test tolerancji glukozy często określany krzywą cukrową). Jeśli jesteś ciężarną z grupy ryzyka, wspomniane badania powinnaś przeprowadzić już na początku ciąży.
Nieleczona cukrzyca ciążowa, mimo że pozornie przebiega bezobjawowo, wiąże się niestety z możliwością szeregu powikłań u dziecka i u Ciebie. Są one konsekwencją podwyższonego poziomu cukru w Twojej krwi, który przez łożysko przechodzi do płodu w większej niż normalnie ilości. Nadmiar glukozy pobudza trzustkę Twojego dziecka do produkcji większej ilości insuliny. Nadmiar insuliny powoduje zaś u niego negatywne następstwa. Nie stosując się do zaleceń, ryzykujesz, że Twoje glikemie będą powyżej zalecanych norm, a konsekwencją dla Twojego dziecka może być: wewnątrzmaciczne obumarcie płodu, zaburzenia oddychania u dziecka po porodzie, nadmierne wzrastanie dziecka w łonie matki, określane mianem makrosomii. Innym powikłaniem mogą być też niedocukrzenia u noworodków po porodzie. Dziecko narażone na wysokie glikemie w życiu płodowym ma większe predyspozycje do nietolerancji glukozy, otyłości czy cukrzycy w późniejszym wieku. Pamiętaj: stosując się do zaleceń w trakcie ciąży, wpływasz na stan zdrowia swojego dziecka w przyszłości.
Po rozpoznaniu cukrzycę ciążową leczy się przede wszystkim odpowiednio dobraną dietą, która polega na redukcji objętości porcji pokarmowych, unikaniu słodyczy (cukrów prostych)i tłuszczów. Dlatego też po rozpoznaniu cukrzycy ciążowej powinnaś pozostawać pod ścisłą opieką zespołu diabetologiczno-położniczego, mającego doświadczenie w tej dziedzinie. Ten zaś, powinien przeszkolić Cię w zakresie diety, samokontroli glikemii, a także sprawować nadzór nad płodem. Jeśli mimo przestrzegania zaleceń dietetycznych nie uda Ci się uzyskać odpowiednich poziomów glukozy (co oznacza, że wartości na czczo będą powyżej 90 mg/dl, a poposiłkowe powyżej 140 mg/dl), powinnaś rozpocząć leczenie insuliną.
Pamiętaj, że prawidłowa dieta oraz uzyskanie normoglikemii (poziomu cukru jak u zdrowej kobiety) pozwala na znamienne zredukowanie częstotliwości wszystkich wymienionych powikłań oraz zwiększa szansę na urodzenie zdrowego maleństwa.
Źródła:
Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2021. Diabetologia Praktyczna 2021. tom 7, nr 1.
Opracowanie powstało i jest spójne z elementem programu edukacyjnego „Słodkie Mamy”: Książeczka samokontroli dla kobiet z cukrzycą ciążową. Autorzy opracowania: dr n. med. Barbara Katra, Klinika Chorób Metabolicznych Szpital Uniwersytecki w Krakowie; prof. dr hab. n. med. Maciej Małecki, Katedra i Klinika Chorob Metabolicznych, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum; prof. dr hab. n. med. Ewa Wender-Ożegowska Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych,
Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu
Ascensia, logo Ascensia Diabetes Care, Contour, MICROLET, Glucofacts, No Coding logo i Second Chance są znakami towarowymi i / lub zastrzeżonymi znakami towarowymi Ascensia Diabetes Care Holdings AG.
Apple i logo Apple są znakami towarowymi firmy Apple Inc., zarejestrowanymi w USA i innych krajach. App Store jest znakiem usługowym Apple Inc. Google Play i logo Google Play są znakami towarowymi firmy Google Inc. Znak słowny Bluetooth® i logo są zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy Bluetooth SIG, Inc., a używane są przez Ascensia Diabetes Care na podstawie licencji. Wszystkie inne znaki towarowe są własnością ich właścicieli.